Afgelopen dinsdag werd schaatsster Floor van den Brandt in Trouw geïnterviewd voor de rubriek Wie ben ik. En daarmee deed ze haar naam eer aan, want met haar uitspraken brandt ze ons als provincie Friesland en als Friese volk compleet af.
Voor wie het stuk niet heeft gelezen volgt nu eerst een korte samenvatting. Floor van den Brandt komt uit Brabant, is 26 jaar en woont sinds haar 16e in Friesland vanwege haar schaatscarrière. Daarover zegt ze het volgende.
‘Op mijn zestiende ging ik naar Friesland, dat vond ik echt verschrikkelijk. Eén seizoen schaatste ik voor het Gewest Friesland; ik had een Friese vlag op mijn schaatspak. Nou, ik was blij als het weer uit kon.’
En dit is nog maar het begin. In de rest van de column wordt het alleen maar erger. Wij Friezen knauwen uitsluitend in ons eigen taaltje. We zijn zo stoïcijns en emotieloos als een afgekeurde paspop in de etalage van de V&D en elke vorm van gezelligheid is ons volslagen onbekend. Wie niet beter weet, zou denken dat Floor een beschrijving geeft van Noord-Korea.
Ik las het stuk dan ook vol verbazing. En hoe verder ik kwam, hoe bozer ik werd. Zeker toen ze vertelde dat ze 'helaas een Friese vriend heeft'. Ja eerlijk, het staat er echt. ‘Inmiddels heb ik helaas wel een Friese vriend. Hij spreekt Fries maar ik vertik het die taal te leren. Ik moet het wel gaan verstaan, maar daar sta ik zó niet voor open.’
Ik snap zó helemaal niets van haar houding. Stel, ik zou voor mijn werk naar Brabant moeten verhuizen. Ik woon er al tien jaar als de krant belt met de vraag: voel je je al Brabantse? Dan weet ik zeker dat mijn antwoord zal zijn dat ik nog altijd Fries ben. Maar daarna ga ik toch zeker niet heel Brabant lopen affikken?
Dat ik Guus Meeuwis ineens de grootste lul van Nederland vind. Dat ik al moet kotsen wanneer ik het woord 'worstenbroodje' op de menukaart zie staan. En dat ik maar niet kan wennen aan dat eeuwige 'houdoe' aan het einde van ieder gesprek.
Het zou niet eens in me opkomen, die onzin. Want dat maakt een volk nou eenmaal een volk: eigen gerechten, eigen tradities, een eigen karakter en uiteraard een eigen taal. En juist onze Friese taal stuit Floor nog wel het meest tegen de borst, getuige haar opmerking: ‘Als ik kleine kinderen op straat Fries hoor praten, denk ik: doe eens normaal!’
Hmm. Volgens mij zou het normaal zijn geweest om je een beetje aan te passen aan de mensen om je heen. Voordat ik haar nu ook afbrand, één tip. Wij Friezen zijn net als de Fransen: als je ook maar een beetje je best doet op de taal zet je ons al in vuur een vlam. Dat werkt een stuk beter dan zo'n brandbrief.
