Paniek in de Hollandse huiskamers afgelopen zaterdagavond. Op tweede kerstdag zat heel Nederland klokslag half negen aan de buis gekluisterd om gezellig met de familie de bioskoophit van Steven de Jong te zien: De Hel van ’63. Nu de winter van 2015 het laat afweten, is het toch fijn om ons massaal in die legendarische Tocht der Tochten onder te dompelen.
De film omvat alles wat een goede Elfstedentocht behoort te hebben. Prachtig dik zwart ijs, stoere Friese schaatskoppen en uiteraard dat zoetklinkende Friese taaltje. “Huh, Fries?” Ik zie die verbaasde gezichten in Brabant al voor me. “Wa lulde ie da?" Hup, de plaid van schoot, afstandsbediening er bij, zoeken naar teletekstpagina 888. En dan die ene rampzalige conclusie: “Zijde gij nouw van de pot gerukt! GEEN ONDERTITELING!”
Het duurde dan ook maar even of De Hel van ’63 was trending topic op Twitter. Boze tweets werden afgewisseld met grappige commentaren. Het zorgde er tegelijkertijd wel voor dat de rest van twitterend Nederland nieuwsgierig even langs de film zapte om te zien waar iedereen zich zo druk om maakte.
Eerst dacht ik dan ook dat het om een secuur uitgedachte list van Steven de Jong ging. Maar de filmmaker liet weten zelf nog gebeld te hebben met de NPO om de ondertiteling aan te zetten. “It kin net!”, schijnt de dienstdoende technicus geroepen te hebben. En toen wist ik genoeg. Dit is geen puur toeval, dit is puur vakwerk. De eerste waarschuwing aan staatssecretaris Sander Dekker.
Zoals u wellicht weet, zit staatssecretaris Sander Dekker al het hele jaar met zijn vingertjes aan de stekker die verbonden is aan de regionale omroepen in ons land. Stiekem wil Sander niets liever dan die stekker er met één ferme oerkreet uitrukken, zodat in Friesland het beeld op zwart gaat. Maar u kent ons Friezen. Dat gaat niet zonder verzet. Fries Verzet, welteverstaan.
Zonder dat ik onze strategie nu volledig blootgeef, zal ik een klein tipje van de sluier oplichten. Wat Sander niet weet is dat wij Friezen al jaren aan het infiltreren zijn in zowel de publieke als commerciële omroepen. Denk aan acteurs als Tim Douwsma, Tjitske Reidinga en Peter Tuinman. Cabaretier Jan Jaap van der Wal, weerman Gerrit Hiemstra, Jeugdjournaal presentatrice Welmoed Sijtsma en natuurlijk onze grote troef Piet Paulusma.
Allemaal zijn ze in het diepste geheim gebriefd in de headquarters van de Afûk, voor deze speciale missie. Uiteraard kan ik die niet met u delen. Fries Staatsgeheim. Ik verzeker u echter één ding: wanneer Dekker volgend jaar definitief die stekker in zijn hand heeft, hoort heel Nederland alleen nog maar Fries op tv. Van NPO 1 tot SBS6. En zonder ondertiteling uiteraard. De naam van deze missie? De Hel van 2016.
