Legacy; ik had nog nooit van het woord gehoord. Letterlijk vertaald betekent het 'nalatenschap', oftewel: hetgeen dat overblijft. Het woord legacy wordt hier in Friesland tegenwoordig te pas en te onpas gebruikt als het gaat om Leeuwarden Fryslân Culturele Hoofdstad 2018. In dat kader betekent het woord legacy dat het evenement Culturele Hoofdstad ook op langere termijn, dus ver na 2018, nog voordelen moet opleveren voor de regio.
Ik moest er aan denken toen ik afgelopen week al die mensen in Eastermar zag. Vrijdagmiddag net voor zes uur kregen de prijswinnaars van de Postcode Loterij eindelijk te horen welk bedrag er op hun lot viel. Retenieuwsgierig zat ook ik plat voor de buis. En niet alleen vrijdag, maar bijna de hele week. Iedere dag kregen we een update van wie er wel en geen lot had en hoe hoog de zenuwen inmiddels opliepen. Alsof we allemaal massaal naar de Friese versie van Utopia keken.
Een week lang volgde heel Nederland het wel en wee van Eastermar - of Iehstermoahr zoals ze bij RTL zeggen. Waar een week geleden met een beetje mazzel één fanatieke Triviant-speler wist dat dit het geboortedorp van topmodel Doutzen Kroes is, wijst nu iedereen zonder problemen het dorpje aan op de kaart. De RTL-filmploeg vertelde ons in een mum van tijd werkelijk alles over de 1300 inwoners. Over de twee kapsters, de vijf timmermannen, drie elektriciens en één André Hazes in de dop: zanger Johan.
In recordtempo trokken ze daar op de RTL-redactie bovendien een blik Bekende Friezen open. Van onze knuffel-Fries Piet Paulusma tot presentator Sipke Jan Bousema, die we stiekem allemaal een beetje waren vergeten. En van gouden keeltjes Tim Douwsma en Elske de Walle tot onze Quentin Tarantino look a like Steven de Jong. Iedereen, werkelijk iedereen werd opgetrommeld. En allemaal vertelden ze hoe fantastisch het is om uit Friesland te komen.
Afgelopen week was me dan ook een Friese reclamespot van heb ik jou daar. Beter konden we als provincie niet in beeld komen. Heel Nederland was live getuige van de schoonheid van Friesland en van de gastvrijheid en beleefdheid van onze inwoners. Wat dat betreft hadden we geen beter dorp kunnen treffen dan Eastermar. Geen ruziënde buren, maar samen proosten op het geluk van de ander. De inwoners van Eastermar lieten zien dat we hier wellicht een klein accent hebben, maar dat 'zulks helendal niets geeft'.
Maar bovenal lieten al die Eastermarders zien dat wij Friezen voor geen miljoen naast onze schoenen gaan lopen. In plaats van te fantaseren over dikke villa's of vakantiehuizen in het buitenland, droomde iedere prijswinnaar heel voorzichtig van een nieuwe badkamer. Misschien, heel misschien, een nieuwe keuken. Of nou ja, omdat het nu toch kan, een aanbouw achter het huis. Een nieuw klompenhokje. Maar gekker hoeft echt niet.
Bouwbedrijven, installatiemonteurs, badkamer- en keukenboeren in en rondom Eastermar kunnen hun agenda maar schoonvegen, want er wordt de komende jaren heel wat verbouwd daar. Vergelijk dat met de miljoenen die in Culturele Hoofdstad worden gepompt en waarvan we hopen er ooit nog iets van terug te zullen zien. Eastermar bewijst dat het ook anders kan. Dat je geen miljoenen nodig hebt om je rijk te voelen. En dat bescheidenheid zich dubbel en dwars terugbetaalt. Onbetaalbaar: de legacy van Eastermar.
