Energietransitie; het is een moeilijk woord voor een net zo lastig vraagstuk. We moeten met z'n allen wat doen aan de klimaatverandering door zuiniger om te springen met fossiele brandstoffen. Dat kan door beter te isoleren, maar veel belangrijker nog: door over te stappen op andere manieren van energie opwekken. Bijvoorbeeld met zonnepanelen of een windmolen in je tuin.
Alle gemeenten in Nederland hebben van het Rijk de opdracht gekregen om zelf met deze energietransitie aan de slag te gaan. En zo viel onlangs bij Doarpsbelang Aldegea een uitnodiging van de gemeente op de mat om mee te denken over dit thema. Doel is om allereerst van gedachten te wisselen, voordat we als dorp online een stuk of tien van die dorpsmolens bestellen. Het moet namelijk wel passen in de plannen van de gemeente en de provincie.
Garijp is als buurdorp een ware inspiratiebron als het gaat om de energietransitie. Daar hebben ze inmiddels een eigen energiecoöperatie, een mega zonnepark en ambitieuze plannen om het eerste aardgasvrije dorp van Nederland te worden. En het mooie is dat alle inwoners zelf mee kunnen denken over nieuwe ideeën om dit uit te voeren.
Zelf meedenken over een energiezuiniger leven; daar krijg je volop energie van, zou je denken. Klopt. Totdat ik afgelopen week het volgende bericht las. “Een recordaantal van ruim een miljard passagiers heeft zich in 2017 per vliegtuig laten vervoeren in de Europese Unie. Dat waren er ongeveer 71 miljoen meer dan een jaar eerder, meldt het statistiekbureau van de EU.”
Vorige week nog vlogen wereldleiders en wetenschappers uit bijna alle landen van de wereld naar Polen voor een internationale klimaatconferentie. Als er één land is dat iedere dag een megabijdrage levert aan de klimaatopwarming, dan is het Polen wel met z'n grote kolencentrales. Waar we hier ons best doen om die dingen te sluiten, bouwen ze in Polen fluitend een nieuwe centrale.
Dat kolencentrales niet helemaal binnen het thema van de conferentie passen, hadden die Polen ook wel door. Vandaar dat ze alle wereldleiders en wetenschappers gekscherend een knuffel van een lachend steenkooltje gaven als aandenken.
Nou is dat gewoon een voorbeeld van ernstig misplaatste humor, maar waar ik me pas echt zorgen over maak is het gemak waarmee zo'n land z'n neus ophaalt voor het vraagstuk dat voor ons ligt. Zo’n zonnepark in Garijp zet natuurlijk totaal geen zoden aan de dijk wanneer landen als Polen gewoon doorgaan met kolencentrales.
En kijk ook naar jezelf. En je kunt je huis nog zo goed isoleren en zonnepanelen op ‘t dak leggen, maar wanneer je drie keer per jaar een vliegreisje boekt, kun je thuis net zo goed de voordeur openzetten en de kachel op dertig draaien. Dan heeft het geen zin.
Goed voorbeeld doet goed volgen. Misschien moeten die wereldleiders en wetenschappers voortaan niet in zo'n vervuilend land als Polen afspreken, maar juist op een plek waar ze wel het goede voorbeeld krijgen. Dus Garijp; ik zou het wel weten. Nodig die hele kliek uit volgend jaar. Laat ze maar eens zien hoe het ook kan. Trump en Poetin samen aan de koffie in dorpshuis It Geahûs. Stukje oranjekoek erbij.
En aan het einde van het bezoek krijgen al die wereldleiders als aandenken een klein zonnepaneeltje mee. Zo'n mooie glimmende tegel, waar ons bekendste Friese spreekwoord op staat. "Wêr't wy op 'e wrâld ek binne, oeral skynt deselde sinne."