Laatst las ik een artikel over omgaan met tegenslag. Wij Nederlanders kunnen steeds minder goed omgaan met tegenslagen. Waar tegenslag vroeger nog gewoon bij het leven hoorde, hebben we ons leven tegenwoordig zo zorgvuldig ingericht dat de kans op tegenslag miniem is. Treft het noodlot ons desondanks, dan weten we niet hoe te reageren. Tegenslag verlamt ons in plaats van dat het ons versterkt. What doesn't kill us makes us scared.
En het wordt alleen maar erger. Kinderen geboren in de jaren negentig zijn namelijk nog beschermder opgevoed. 'De Pampergeneratie' noemt Renate van der Zee hen veelzeggend in haar stuk in HP/De Tijd. Kinderen en pubers die de hele dag gepamperd worden. In de auto naar school want fietsen is te gevaarlijk. Niet op het klimrek, want kans op vallen. En fijn binnenspelen, want buiten loop je zo een verkoudheid op.
“Ik heb een moeder meegemaakt die het eerste seksuele contact van haar dochter regisseerde, want het mocht geen teleurstelling worden”, geeft hoogleraar psychodiagnostiek Jan Derksen als voorbeeld in het artikel. “Maar wanneer kinderen geen teleurstellingen mogen meemaken, leren ze niet omgaan met tegenslag, frustratie, boosheid, verlies en liefdesverdriet."
Zachte gepamperde kindjes die nog voordat ze kunnen struikelen al worden opgevangen. Je moet er toch niet aan denken dat dit onze toekomstige leiders zijn. Op 1 april startte adviescentrum VeiligheidNL daarom een campagne om kinderen weer risicovol te laten spelen.
Uit internationaal wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 'riskant spelen' goed is voor de ontwikkeling. Kinderen leren risico's beter inschatten, worden daardoor zelfstandiger en vergroten zo hun zelfvertrouwen. De boodschap van VeiligheidNL is dan ook helder. Geef kinderen de ruimte om teleurstellingen mee te maken. Laat ze fietsen zonder zijwieltjes, rolschaatsen zonder valhelm of salto's maken zonder vangnet.
Wij sprongen thuis van de metershoge hooizolder, hielden in de winter kampioenschappen waklopen en in de zomer racewedstrijden op opgevoerde crossmotoren en shetlandpony's. We ontdekten dat naast zwaartekracht ook daadkracht, veerkracht en wilskracht onmisbaar zijn in het leven.
Helaas is deze manier van opgroeien niet voor ieder kind weggelegd. Daarom houdt VeiligheidNL het simpel. 'Laat een kind in bomen klimmen, spelen met een zakmes of af en toe een fikkie stoken.' Vooral dat laatste is een uitstekende riskante spelbezigheid, die kinderen uitdaagt om bovendien hard te kunnen rennen.
Zo zijn we er in ieder geval zeker van dat de pampergeneratie niet wordt opgevolgd door de ‘luiergeneratie’.