Deze week is het de week van Zorg en Welzijn. Doel is om Nederland een kijkje te geven in de wereld van de zorg. Een aantal weken geleden kreeg ik zelf een kijkje in de zorg, in mijn geval bij het UMCG in Groningen. En ik moet eerlijk zeggen: ik schrok er best van.
Ik zie hem nog lopen: de broeder op één van de zalen in het UMCG waar op dat moment vier patiënten lagen. Twee waren net geopereerd en kregen morfine, dat ze zelf via een pompje konden toedienen. Maar van morfine is de kans groot dat je moet overgeven. En dat gebeurde dus ook. Gehaast liep hij af en aan met volle en lege kotsbakjes.
Ondertussen moest hij zich eigenlijk ook nog inlezen voor de wisseling van de wacht. Wie liggen er op de afdeling, wat voor operatie hebben ze gehad, wat voor medicijnen krijgen ze en zijn er nog speciale wensen of allergieën? Eén van de patiënten op de kamer mocht met ontslag, maar voor haar was nog geen nieuwe plek gevonden. Of de broeder ook dat nog even tussendoor wilde regelen. Oh ja, en ze had glutenallergie. Succes he?
Toen ik hem op de gang tegenkwam parelde het zweet op z'n voorhoofd. Tot mijn schrik ontdekte ik dat deze kamer met vier patiënten niet zijn enige zorg was, maar slechts één van de zalen waarvoor hij de verantwoordelijkheid had. Er waren dus nog veel meer mensen die zijn hulp nodig hadden. My god, dat is toch niet te doen voor één persoon? Hoe houd je dat vol zonder gek te worden?
Dat houden veel broeders en zusters dus ook niet vol, blijkt uit een onderzoek van de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland. Drie kwart van de verpleegkundigen geeft aan dat het personeelstekort in de zorg invloed heeft op hun gezondheid en privéleven. Een vierde is overspannen geraakt door het werk. En bijna de helft overweegt om er mee te stoppen.
“Steeds meer verpleegkundigen herkennen zich niet langer in het beroep waar ze ooit voor hebben gekozen”, knikt Margreet van der Cingel. Zij is de kersverse lector Leiderschap en identiteit in het verpleegkundig domein bij NHL Stenden Hogeschool. Een nieuw lectoraat dat de hogeschool samen met ziekenhuis MCL in Leeuwarden heeft opgezet. Doel van het lectoraat is om verpleegkundigen te ondersteunen in hun nieuwe rol.
Uitvindingen op het gebied van eHealth, nieuwe wetenschappelijke kennis die je moet toepassen, administratie en regelwerkzaamheden; je krijgt nogal wat op je bordje als verpleegkundige. En dat in een tijd waarin alles sneller en efficiënter moet. Patiënten moeten eigenlijk zo snel mogelijk weer naar huis. Dus ook 'zelfmanagement' is één van je taken; de patiënt begeleiden om zelfstandig te functioneren. En dat alles naast je reguliere zorgtaken. Want daarvoor ben je uiteindelijk aangenomen. Om de patiënt de best mogelijke zorg te geven.
Ik heb met verbazing en medelijden gekeken naar die broeder in Groningen. Helemaal toen het elektronische systeem waarmee hij moest werken continu een error gaf. Wilde hij een pijnstiller toedienen, dan moest het medicijn eerst gescand worden. En dat mislukte keer op keer. 'Computer says no', zo'n slapstick situatie ontstond er. Hij werd er gestrest van. En chagrijnig. Zelfs ik werd bijna zenuwachtig wanneer er weer ergens een alarmbel begon te piepen.
Drie kwart van de verpleegkundigen klaagt over een te hoge werkdruk. En bijna de helft overweegt om er mee te stoppen. Dat zijn schrikbarende cijfers. Alleen daarom al zou er een alarmbel moeten afgaan bij de directie. En belangrijker nog: in Den Haag. Want als dit de normaalste zaak van de wereld is, dan moeten we ons echt zorgen gaan maken over de zorg.
